ZAMAN KAVRAMI

 

Zaman bir nesnenin uzaydaki bir noktadan diğer bir noktaya geçtiği aralıktır.

İnsanların kendilerini planlamak, hayatlarını organize etmek ya da organize edilen planlara uyum sağlamak için kullandıkları en önemli kavramdır.

Zaman ölçülebilir ve geçiş süresi herkes için aynı (1 saat 60 dakika ya da 1 dakika 60 saniye gibi) olan bir kavramdır ancak zaman bireysel algılamalara göre farklılık gösterebilir.

Örneğin sınav sırasında bildiğiniz soruları cevaplarken sınav süresi çabuk geçerken, cevapları bilmiyorsanız süre size uzun gelebilir.

 Bu örnek zamanın psikolojik bir boyutunun olduğunu göstermektedir

 Zaman satın alınamaz, depolanamaz ve tekrar yerine konulamaz.

 İyi kullanıldığında ucuz, kaybedildiğinde pahalıdır.

 Zaman, biriktirilemeyen, ödünç alınamayan, kiralanamayan, çoğaltılamayan, toplanamayan, sadece kullanılan ve kaybedilen bir kaynaktır.

Bu nedenle zamanın etkili ve verimli kullanılabilmesi çok önemlidir.

Zamanın yanlış ve verimsiz kullanımından ortaya çıkan rahatsızlıklar  kişiyi ve bütün toplumu etkilemektedir.

 Zaman, kullanım açısından çalışma zamanı ve çalışma dışı zaman olarak iki grupta ele alınabilir.

Çalışma zamanı, temelde bireyin para kazanmak ve geçimi sağlamak için iş yerinde geçirdiği zamandan oluşmaktadır.

 Ancak bunun dışında bireyin çalıştığı işin niteliğine bağlı olarak çalışma için yaptığı hazırlık, işe gidiş-geliş süreleri ve kendi işi veya çalıştığı ikinci bir işle ilgili yapması gereken mesleki uğraşlar da çalışma zamanı içinde yer alır.

Çalışma dışı zaman ise insanın yaşamını idame ettirmesi için gerekli olan temel fizyolojik ihtiyaçlardan beslenme ve uykuya ayırdığı zaman ve boş zamandan oluşmaktadır.

 Zaman, insan yaşamını çeşitli bölümlere ayıran bir özelliğe sahiptir.

 Zamanın iyi kullanılabilmesi insanın kendisine, çalışma yaşamına, toplumsal yaşamına, dinlenme ve eğlenmesine, biyolojik ve fizyolojik gereksinimlerin karşılanmasına ayırdığı zaman arasında dengeyi iyi kurabilmesine bağlıdır.

 Çalışma ve çalışma dışı zamanın gereğinden fazla uygulama alanı bulması durumunda denge bozulmaktadır.

Çalışma ve çalışma dışı zaman aktiviteleri birbirini tamamlamak ve dengeli olmak zorunluluğundadır.

 Bireyin çalıştığı işin niteliğine bağlı olarak çalışma için yaptığı hazırlık, işe gidiş-geliş süreleri vb. mesleki uğraşların da çalışma zamanının içinde yer aldığı unutulmamalıdır.